Hà Giang - Địa đầu chữ S

Hà giang là địa danh nổi tiếng với rất nhiều truyền thuyết về đồng bào các dân tộc vùng cao, với cao nguyên đá Đồng Văn, với chợ tình Khâu Vai cách Mèo Vạc 24 Km, một năm chỉ có 1 lần chỉ họp vào ngày 17/3 hàng năm.  Hà Giang với đèo Mã Pì Lèng nổi tiếng, cái tên đủ sức để thu hút rất nhiều người lên đây chỉ để ngắm dòng sông Nho Quế xa tít tắm ở dưới, nếu đứng trên đỉnh đèo Mã Pì Lèng nhìn xuống thì trông như dải lụa mềm mại vắt qua hẻm núi. 

Hà Giang với bác Sầm Xương nổi tiếng ở Vị Xuyên, một huyện bao quanh thành phố Hà Giang, câu chuyện của bác đã khuấy động báo đàn Việt vốn yên ả và thanh bình với các chuyên mục hàng ngày CƯỚP-GIẾT-HIẾP lìu tìu rả rích.

Hà Giang mùa nầy đúng mùa Đào, mỗi cân 5000 đ/kg vào tận vườn tha hồ mà vặt, dưng đào thì dành cho liền bà thôi, chứ anh chỉ thích ăn xôi thịt, ăn đào chan chát, chả có gì thú. 

Hà Giang với món cháo Tẩy ngon nổi tiếng chỉ bán từ 10 h đến 12 h hàng đêm, một món ngon cho các liền bà thích la cà ăn uống.

Hà Giang có các xã giáp biên giới Khựa ở các Huyện như Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc  là rất hay có người bị mất tích, những người nầy bị bắt cóc qua bên Khựa để moi nội tạng, lời khuyên của anh dành cho các bạn là cẩn thận củi lửa không bao giờ thừa. Nếu hay lang thang như anh, tốt nhất là vào đó thì rút lui trước 3,4 h chiều. Còn lang thang tối thì phải đi có bạn có hội và đặc biệt là nên trang bị ít đồ phòng vệ cá nhân, không nên chủ quan trong bất kỳ tình huống nào.

Văn hóa tập tục, cách làm việc với đồng bào Mông: Khi tiếp xúc với các bạn đồng bào Tông dật đừng có đi thẳng vào vấn đề, hãy tìm cách nói chuyện để tạo lòng tin. Anh thường: Có nước không cho tao hớp?, thuốc lào đâu mày, tao làm điếu ????,...còn nhiều nữa, dưng muốn được việc nhứt là rủ nó đi uống riệu, khi đã nhận là anh em thì dễ thôi, bạn đã thành công đến 90%, chứ bọn bỏn rất thật thà, lười lao động, khi đã ghét  thì chỉ có nước đổ đi, ko thể làm việc tiếp được, nói một là một, cũng sòng phẳng lắm lắm. Có lần bạn anh vào bản thuê nó chặt luồng, tre nó hông làm, nó bảo không thích, anh vào rủ nó đi uống riệu, he he he, hôm sau bọn nó chặt cho anh thoải mái, giá cả là 1 triệu thì bọn chỉ lấy có 800 ngàn thôi, nó bảo bớt lại 200 ngàn tiền riệu cả anh mới 2 thằng bọn nó nhậu hôm qua, ha ha ha, đáng yêu đấy chứ.

Khi xuống bản làm việc với đồng bào thì cách ăn mặc cũng quan trọng không kém cách tiếp xúc, bọn bỏn sợ cán bộ và chính quyền nhất, thấy 1 người ăn mặc chỉn chu xuống chỗ nó, nó sợ bị bắt nên sợ và tiếp xúc dè dặt, còn riêng anh hai xuống bản là ăn mặc sạch hơn nó tý, cũng bụi bụi, bẩn bẩn, mùa đông thì áo Na-to, mùa hè thì áo phông, ghi-lê loại nhiều túi, đội mũ của lính phiến quân mà anh hai hay đội, lại mời riệu nó thì làm sao mà không được việc nhẻ.

Khi tiếp xúc với người bản địa Mông ở bản hay ở đâu thì không được gọi là bọn tộc, hay dân tộc hay gọi xách mé mà Mẹo, Mèo, Mông, Miên...thì khả năng bị vác dao rượt cho chạy không kịp là có thể,  một số việc khác nữa cứ từ từ anh biên nốt,…Những cái mà anh hai kể ra đây các bạn sẽ không bao giờ có được, kể cả các nhà tự xưng là nhà nghiên cíu văn hóa hay cái bỏ mẹ gì đó tương tự. Bọn đó chỉ Sa-lông thôi, hay chỉ lượn lên phát đái cái rồi về tuyên bố anh đã nghiên cíu xong, chứ anh mần riệu bùm bụp với bọn bỏn 1 thủa thì không chấp, và không bao giờ đọc lấy một dòng về dững bài bọn nầy biên về đồng bào Mông của anh, anh thừa biết chúng nó ngồi phòng máy lạnh biên bố láo rồi.

 Ai mần ăn hay có việc với đồng bào vùng cao có chút hiểu biết thì công việc hanh thông hơn phỏng.

Lên Hà Giang chỉ duy nhất khách sạn Huy Hoàn là ổn nhất, có bãi gửi xe ở sau nhà, khách sạn đẹp sạch sẽ, giá cả phải chăng, ở Hà Giang lên nghỉ thì phải đặt trước vì ở đây hay hết phòng, đất du lịch mà. Dưng cũng chỉ thêm được mấy cái khách sạn loanh quanh thôi tỷ như khách sạn Công Đoàn, Hoàng, Anh, Việt Trung...là hết vẹo.

Anh đang vội, khi nào rỗi rỗi anh biên nốt trải nghiệm nhá nhá, ăn uống ở đâu, ngủ nghỉ ở đâu, đi đường nào tiện nhất và thăm được nhiều địa điểm nhất ở vùng nầy. Có cái ảnh chụp vội anh hai tại KM số 0 Hà Giang, biển nầy có cả tiếng Tàu nhớ, he he he. Nhẽ đâu văn hóa tương đồng. (2) (3)

Để tiện theo dõi anh hai đi theo 4 chủ đề mà một con người cần phải có. Đó là Tứ khoái (Ăn -Ngủ- Đụ - ĨA), nhớ là anh chụp ảnh như Shit, vì cái máy ảnh SamSung đểu từ mấy năm nay chưa hỏng.
1. Ăn:
Ăn thì Vua là nhất quả đất, có kho riêng, tự trồng rau để ăn, tự mần lấy gạo để dùng. Trong nhà có rất nhiều phòng ăn, phòng ăn dành cho lính, hầu cận, phòng ăn dành cho quản lý, phòng ăn dành cho gia đình, và cuối cùng là phòng ăn chỉ dành tiếp khách.
Bếp ăn của Vua  (4)

Phòng ăn của gia đình  (5)

Bàn ăn Vua tiếp khách  (6)

Tự giã gạo để ăn, đây là cối giã gạo ở trong hành lang nhà kho, gần như tự mần các loại thực phẩm (7)

Bể nước tự nhiên để dùng cho cả nhà  (8)

Nhà kho ở phía ngoài nhà, góc cạnh bếp (9)

Nước ăn cũng được lấy từ bể nước nầy, bể nầy được đục bằng đá nguyên khối, công phu ra phết, dưng anh hai nghĩ là ngày xưa đây là cái bể tắm của Vương thì đúng hơn. (10)

Trong bếp còn có cả một cái kéo sợi để dệt vải nữa, hình dạng nó như nầy (11)

Trong khu nhà Vua còn có chuồng ngựa, nằm trước nhà ỉa, sau nhà kho, nằm ngoài hệ thống nhà ở mà các nhiếp ảnh gia thường chụp, chuồng ngựa nầy nằm phía trong hàng rào đá ở khu nhà. (12)

2. Ngủ:
Vua mèo ở phòng trên cùng và trong cùng tính từ ngoài vào, gần vị trí lô cốt (13)

Trong phòng vua có 1 bộ ghế  để vua làm việc, 1 giường như cái dong hay phản ở nhà mình dưng bề ngang và rộng bé hơn cùng một cái tủ đựng tài liệu.
Đây là giường ngủ của Vua  (14)

Bàn làm việc (15) (16)

Cận cảnh phòng mần việc (17)

Hai bên phòng Vua ở  (18) (19) (20)

Bộ bàn ghế Vua dùng để tiếp khách (21)

3.  Phang_Phập:
Vua chơi hẳn 1 phòng ngủ ở bậc trên cùng, gần với lô cốt, còn 3 vợ vua thì ở bậc thứ 2, cả  3 phòng ngủ cạnh nhau, phòng ở của 3 vợ Vua, trong phòng chỉ có 1 phản gỗ nhỏ, 1 tủ đựng quần áo và một lò sưởi, chỉ rộng chưa tới 10m2.  (22)

Tủ đựng quần áo của phòng 3 bà vợ (23)

Trong các phòng ngủ đều có lò sưởi dư lày (24)

Đầu giường chỉ có bộ chăn và gối dư lày mà thôi, đừng thấy vua giản dị mà coi thường (25)

Cái giường, quê anh gọi là tấm phản nầy nằm đau lưng lắm nhở, mà anh hai cũng thắc mắc mới ẻm mần guide là 3 cái phòng ngủ nầy của Vợ vua ở gần nhau, khi Vua và 1 trong 3 vợ giao lưu phối hợp (Viết tắt Giao Hợp) ở cái phòng ngủ bé tin hin dư lày, cửa mở khắp nơi như trong hình thì kêu la gào thét oai oái làm sao 2 bà còn lại chịu thấu nhở, các bạn gái Mông là hay sống đúng bản năng của Mèo cái trong dững trận như nầy lắm lắm, ẻm mần guide chỉ khẽ cười duyên không nói. (26)

À, quên, anh hai hỏi ẻm mần guide câu cuối là với giường nầy thì khi Vua và Vợ giao lưu phối hợp thì chắc là đau lắm nhở, anh là anh chịu thôi, ẻm chỉ đỏ mặt bẽn lẽn, yêu thật là yêu. Cái tủ quần áo nầy đẹp phết được giữ từ xưa tới giờ. (27)

4. Bài tiết (hay gọi dân dã là ỉa)
Nếu nhìn nhà ỉa của Vua mà bảo đây là Vua mèo của Châu Đồng Văn thì không ai tin được, ấy đừng có thấy nhà vua giản dị mà coi thường. Nhà ỉa của Vua xung quanh lát toàn đá khối to đùng đoàng, vị trí ở ngay sau Kho và Chuồng ngựa, nó cấu tạo cũng đơn giản thôi, gồm 2 cục đá to kích thước 30x30 cm đặt trên 1 lỗ tròn, té ra Vua cũng giản dị phết nhở, như hố xí 2 ngăn lừng danh bất hủ một thủa.
- Nhà ỉa nhìn từ xa gồm 2 phòng nhỏ, 1 phòng để ỉa và 1 phòng để rửa đít. (28)

Cụ thể chỗ ỉa chỉ đơn giản vậy thôi, có khác chi cái xí 2 ngăn  không ta, chỉ khác là toàn bộ nhà ỉa được xây bằng đá nguyên khối dầy tầm 50 cm, nhẽ để khi Vua ỉa cho an toàn, tránh đại bác nã vào. (29)

 Bổ sung mấy cái ảnh ở nhà Vua, hàng rào, cổng, hàng cây Sa mộc. (30)

Hàng cây cổ thụ hỏi bọn con cháu Vua, bẩu là 100 niên dồi, ở sau hàng cây có 3 ngôi mộ của vợ Vua. (31)

Con cháu của Vua đang ngồi oánh tiến lên ăn xiền, mấy nhà nầy là ở phía trước nhà Vua, nhà nước đền bù chỏa ngoài ở để dùng khu nhà Vua làm di tích lịch sử. (32)

Mấy đứa cháu  (33)

Ở vườn nhà Vua trước nhà kho có nhiều cây Mắc-cọc và đào, mấy anh em trèo lên hái ăn ngọt phết, ăn không đã nhờ mấy đứa cháu của Vua dẫn vào vườn hái đào, cứ 5000 đồng/cân, he he he, cả 2 túi to đùng nầy mà có 50.000 đồng, vừa hạt dẻ vừa ngon. (34)

Nhà con cháu vua được nhà nước đến bù ở trước mặt chợ Sà Phìn  (35)

À, vua Mèo giàu có vì buôn thuốc phiện nên cấu trúc nhà cột kèo có bóng dáng quả anh túc, he he he. Đây là cột nhà nầy. (36) (37) (38) 

Coi có giống quả Anh túc nầy không nhá. (39)

Cột cờ Lũng Cú- Điểm địa đầu tổ quốc (44)  (45)

 Ảnh vua Phập đứng trước nhà Vua Mèo (46) (47)